Atex Nedir?

‘Atmosphere Explosive’ kelimelerinin kısaltılmasından oluşan ATEX, ‘patlayıcı ortamlar’ olarak ifade edilir. Bu kavram, aynı zamanda patlayıcı ortamlarda kolay yanıcı ürünlere alınan bir direktif olarak tanımlanabilir. Atex direktifi (patlayıcı ortam direktifi); patlayıcı ortam olarak tanımlanmış alanlarda, ekipmanların güvenli kullanımını esas alan Avrupa Birliği direktifidir.

Atex Sertifikası, insan sağlığını ve güvenliğini koruma amacına sahiptir. Bunun nedeni, patlayıcı ortamlarda oluşan risklerin, insanları yaralayabilmesi hatta öldürebilmesi ihtimalidir. Ürün güvenliği ve iş yeri güvenliği olarak iki ayrı şekilde ele alınan Atex direktifi, elektrikli ya da elektriksiz ekipmanların güvenli kullanım esasına dayanır. 

Atex Nedir

Atex Yönetmelikleri Nelerdir?

Detaylı şekilde ele almak gerekirse Atex yönetmelikleri;

• (1999/92/EC) ATEX 153: Patlayıcı ortamın tehlikelerinden çalışanları koruma yönetmeliği olarak tanımlanabilir. Tesis sahipleri ve işverenler için öne çıkan bir direktiftir.
• (2014/34/AB) ATEX 114: Patlayıcı ortam olarak nitelendirilen alanlarda, teçhizat ve Exproof ekipmanlarının güvenilirliğini öne çıkarır. Atex 114 direktifi, koruyucu sistem ve ekipman üreticileri içindir.

(1999/92/EC) ATEX 153

İş yeri direktifi olarak da tanımlanan bu yönetmeliğin asıl amacı, patlayıcı ortamları sınıflandırmak ve ortamı güvenli hale getirmek için gerekli tedbirleri tanımlamaktır. Tesissahibi ya da işveren, çalışma alanlarında her daim tutuşma ya da patlama kaynakları olduğunun bilince olmalı, ilgili yönetmelik doğrultusunda gerekli tedbirleri almalıdır.

(2014/34/AB) ATEX 114

Ekipman direktifi olarak da tanımlanan bu yönetmelikte, patlayıcı ortamlarda kullanılması amaçlanan her türlü koruyucu sistem ve ekipmanın güvenli olmasını sağlamaktır. Petrokimya tesisi ve madenler gibi patlayıcı ortam olarak nitelendirilen alanlarda kullanılacak ekipmanların güvenliğini sağlamak zorunludur. Güvenliği zorunlu olan bu ekipmanlar, ilgili yönetmeliğe uygun olmalıdır.

Atex Direktifi Zorunluluğu

‘EX’ sembolü ile işaretlenen Atex, çalışma alanlarında oluşabilecek patlama riskini azaltmayı amaçlar. Bu kapsamda Atex direktifi zorunluluğu söz konusudur. Herhangi bir can ya da mal kaybının önüne geçebilmek için hem çalışma alanlarının güvenliği hem de çalışma alanlarında kullanılacak ekipmanların güvenliği için Avrupa Birliği standartlarınca belirlenen birtakım yönetmelikler bulunmaktadır. 

Atex 153 ve Atex 114 olarak ifade edilen bu yönetmelikler, patlama riskini azaltabilmek adına hazırlanmıştır. Yaşanan değişiklikler ve son gelişmeler kapsamında düzenli olarak güncellenen bu direktifler ülkemizde Çalışma Bakanlığı tarafından yürütülür. Yürütülen bu çalışmalar ise, ‘Çalışanların Patlayıcı Ortamlardan Korunması’ adını taşır. Güvenli çalışma ortamı oluşturabilmek adına önemli olan Atex sertifikası, sadece patlayıcı olan ürünleri değil, aynı zamanda kolay yanma ve parlayıcı özellikteki ürün ve ekipmanları da kapsamaktadır. Bu sebeple patlayıcı özellikteki ürün üretimi yapan firmalar, Atex sertifikası alma zorunluluğuna sahiptir.