Exproof’u özellikle iş sahaları içerisinde patlama ve yanıcı riskinin yüksek olduğu alanlarda duymaktayız. Olası riskleri ortadan kaldırmak veya hasarı en aza indirmek için çalışan exproof ürünleri, kendi içerisinde belirli sınıflara ayrılır. Bu da ürünlerin kullanılacağı alanların tehlike ve risk durumlarına göre belli olur. Exproof Koruma Tipleri de alanların sahip olduğu tehlike durumlarına göre farklı tasarım, değer ve şekillerde üretilen çeşitliliktedir.
Ürünlerin önleyici özelliği, tehlike yaratacak unsurların bir araya gelmesini engeller. Bunlar, gaz, sıvı veya buhar gibi yakıtlar ile kıvılcım, patlama, yangınlardaki ateşleme ve oksijendir. Bu üçünün bir araya gelmesini engelleyen bu koruma tipleri de ortam özelliklerine göre sınıflandırılır. Çünkü her üretim sahasındaki tehlike riski ve oranı farklıdır. Exproof koruma tipleri aşağıdaki gibidir ;
| Ex 'i' | Kendinden Emniyetlilik |
| Ex 'o' | Yağa Daldırma |
| Ex 'n' | Normal Çalışma |
| Ex 'm' | Kapsülleme |
| Ex 'p' | Basınçlandırma |
| Ex 'e' | Arttırılmış Güvenlik |
| Ex 'q' | Toz Doldurma |
Exproof Tehlikeli Bölgelerin Sınıflandırılması
Üretim ve çalışma sahalarının kiminde sürekli bir patlayıcı risk olabilir. Kimilerinde ara ara bu risk oluşurken bazılarında hiç olmayabilir. Ancak tedbirler de olası durumlara göre alınır. Exproof ürünlerinin kullanılacağı alanların tehlikeli bölge sınıflandırılmasında Zone bölgesi esas alınır. Zone bölgesi ne demek? sorusunu ise yukarıda bahsedilen sürekli patlama riskinin olduğu, riskin ara ara olduğu alanlar için böyle bir isim verilir. Tedbirler de buna göre alınır. Gaz ve buhar gibi maddelerde bölge sınıflandırmaları şöyle olur;
- Zone 0: Patlayıcı gazların yüksek oranda bulunduğu bölgeleri ifade eder. ISG Bölge 0 olarak da bilinir. Genelde buna örnek olarak yakıt tankları verilir.
- Zone 1: Aynı şekilde yüksek oranda patlayıcı gazlar olmasının sadece tamir veya bakım gibi işlemler sırasında olduğunu ifade eder. Benzin istasyonlarındaki yakıt pompaları bu sınıfa örnek gösterilebilir.
- Zone 2: Patlayıcı riskinin yüksek olduğu buhar ve gazların kısa süreli olarak yer aldığı bölgeyi ifade eder.
Tozlar ve lifler için ise tehlikeli bölgelerin sınıflandırılması şunlarla yapılır;
- Zone 20: Patlayıcı riskinin yüksek olduğu toz ve liflerin ortamda sürekli bulunduğu alanları belirtir.
- Zone 21: Patlama riskinin yüksek olduğu liflerin, tozların ortamda bulunma ihtimalinin az olduğu alanları ifade eder.
- Zone 22: Tozların ve liflerin ortamda kısa süre olarak bulunmasını ifade eder.
Tavsiye İçerik : Exproof Lamba
Exproof Cihazlarının Sınıflandırılması
Yanma ve patlama riskine karşı koruyucu özelliği bulunan exproof cihazlarda da belirli bir sınıflandırma söz konusudur. Burada ise genel anlamda maden ocaklarında kullanılan grup 1 ile diğer tüm cihazları kapsayan grup 2 başlıklarından söz edebiliriz. Ancak cihazları patlayıcı ve sıcaklık özelliklerine göre de sınıflara ayırmaktayız. Burada da D, E, P, İ, O, N, Q tipi koruma cihazlarını görmekteyiz.
Burada da D tipi basınca dayanıklıdır. E tipi yüksek oranda alev sızdırmaz özelliği taşır. P tipi ise patlayıcı gazı dışarıda bırakan basınç dayanıklı özellik gösterir. İ tipi korumada ise kendinde koruma görülür, sistemdeki elektrikli aletlerin tamamı kendinden emniyetli olur. O tipinde ise yağa daldırma tekniği vardır, parçalar üzerindeki yağların ateşlenmemesini ifade eder. N tipinde de sızdırmaz koruma görülür. M tipinde patlayıcı ortamda ateşlenebilecek cihazların bileşiği yerleştirilmesi vardır. Ve son olarak Q tipinde ise tutuşma kaynağı kuma daldırılı ve patlayıcı gaz dışarıda olur.